Welke kleuren vind je niet in de natuur?
Deze week vertelde onze natuurfilmmaker Pim al vloggend over z’n favoriete kleuren in de natuur. Wij vroegen ons af of er ook kleuren zijn die niet in de natuur voorkomen. Of vind je er werkelijk de ganse regenboog in terug?
Zoals dat wel vaker gaat met van die gekke vragen, hangt het er maar vanaf hoe je het bekijkt. Globaal gezien, is blauw bijvoorbeeld het minst voorkomende pigment in de natuur. We hebben het dan natuurlijk niet over lucht en water, maar over planten, dieren en al wat leeft.
Blauw vogeltje is optische illusie
Ik hoor je nu al denken: en dat fonkelend blauwe vogeltje van Pim dan? Wel, de ijsvogel is eigenlijk niet écht blauw. Er zit zelfs helemaal géén kleurstof in z’n rugveren! Hij dankt z’n turquoise kleurtje niet aan een blauw pigment, maar wel aan een optische illusie die z’n veertjes een iriserend effect meegeven. Zijn speciale veerstructuur zorgt ervoor dat het licht prachtig verstrooid wordt in een blauwachtige kleur die er vanuit elke hoek anders uitziet.
Geen blauwe zoogdieren
Je merkt het al: blauwe kleuren zijn een grote uitdaging voor de meeste dieren uit onze natuur. Eigenlijk krijgen dieren hun kleur slechts van een handvol pigmenten. Anthocyanine, waarmee planten hun bloemen blauw kleuren, zit daar niet bij. Zoogdieren gebruiken zelfs maar twee pigmenten in hun haren: eumelanine voor zwart, grijs en bruin; feomelanine voor geel, oranje en rood.
Alle zoogdierkleuren – van roodgele vos tot pikzwarte mol – zijn dus variaties op hetzelfde thema. Maar groen en blauw zijn onmogelijk te mengen uit de beschikbare kleuren, dat kan elke schilder je vertellen. In die kleuren zal je dus nooit een zoogdier aantreffen. Saai, niet? Voor de zoogdieren zelf maakt het niet zoveel uit, want ze zien het verschil niet tussen geel, rood, oranje en groen.
Zwarte bloemen
Over naar het plantenrijk. Want daar lijken wel alle kleuren aan bod te komen. Of toch niet? In tegenstelling tot dieren, hebben planten geen zwart pigment om uit te kiezen. Er zijn wel ’zwarte’ bloemen, zoals de Aziatische zwarte vleermuisbloem. En soms lees je weer eens een bericht over plantenkwekers die erin geslaagd zijn om ‘zwarte’ tulpen of rozen te kweken.
Maar het blijft bij wishful thinking, want al die voorbeelden zijn niet écht zwart. Ze bevatten geen zwart pigment en meestal gaat het om heel donkerpaarse, -bruine of zelfs -rode bloemen.
