Ga naar main content
vilda-32152-stekende-mug-yves-adams-1900-px-53120.jpeg
Yves Adams

Help, muggen! Waarom steken ze en hoe hou je ze weg?

Het is eindelijk zomer. Tijd om te genieten van zon en vakantie. Het enige wat kan (tegen)steken, is dat onheilspellende gezoem rond onze oren. De zomer brengt namelijk ook muggen met zich mee. Waarom steken muggen en hoe kunnen we hen op andere gedachten brengen?

Augustus is officieel het seizoen voor barbecues, buitenactiviteiten en blote benen. Niets kan ons goed humeur bederven... behalve muggen. Deze kleine insecten behoren tot de orde van de tweevleugeligen (Diptera), net als vliegen en zweefvliegen. Ze zijn verantwoordelijk voor zomerkriebels, maar niet de leuke soort. Bovendien kunnen muggen ook ziektes overdragen van dier op mens (zoönose). Wat kan je doen om muggen om de tuin te leiden, zodat je je zomeravonden zorgeloos buiten kan doorbrengen?

Waarom steken muggen en waarom jeukt het?

Van alle muggen zijn het enkel de vrouwtjes die op zoek gaan naar bloed. Wanneer een mug steekt, zuigt ze bloed op om er eiwitten uit te halen. Die eiwitten heeft ze nodig om haar eitjes te ontwikkelen. 48 uur na haar ‘maaltijd’ legt ze haar eieren.

Het is niet de steek zelf die irritatie veroorzaakt. Een mug prikt slechts enkele seconden en zuigt amper 5 miljoenste van een liter aan bloed op. Dat is te kort en te weinig om het te voelen op het moment dat het gebeurt.

Hoe kom je dan aan dat prikkende, jeukerige gevoel en die dikke bult? Dat hebben we te danken aan het speeksel van Mevrouw Mug. Wanneer een mug bloed opzuigt, laat ze speeksel achter zodat het bloed dat ze wil opzuigen niet meteen stolt. Het speeksel lokt een kleine ontsteking uit op de plek van de beet waar je lichaam op reageert. Een jeukende muggenbeet is dus het gevolg van een immuunreactie.

Hoe hou je muggen op afstand?

Het assortiment aan apparaten, sprays en andere bewezen technieken om muggen op afstand te houden was nooit eerder zo groot. Er zijn echter ook heel wat natuurlijke manieren om deze bloedzuigers op andere gedachten te brengen. Kende jij bijvoorbeeld deze anti-muggenoplossingen al?

Natuurlijke predatoren

Vleermuizen

Muggen hebben natuurlijke vijanden. Zijn vorm de perfecte oplossing om muggenbeten te voorkomen. Aan welke dieren denken we dan zoal? Er gaat niets boven nuttige vleermuizen. Ze kunnen tot een derde van hun gewicht aan insecten verorberen, en zijn dus de perfecte muggenjagers. Hoe maak je vleermuizen het naar hun zin in je tuin? Zo geef je vleermuizen een warm welkom.

Amfibieën

Heb je een vijver in de buurt? Muggen leggen hun eitjes in stilstaand water, maar elk nadeel heb z’n voordeel. Maak het water aantrekkelijk voor kikkers, padden en salamanders, en zij ruimen de eitjes en muggenlarven voor je op. Amfibieën houden van zonnige schuilplaatsen omringd door vegetatie en waterplanten. Wil je hen het jaar rond te gast hebben? Vergeet je vijver niet schoon te maken voor de winter.

Spinnen en duizendpoten

Binnenshuis lopen er vast ook wel handige helpers rond. Duizendpoten en spinnen zijn waardevolle bondgenoten in jouw strijd tegen muggen. Zeker die laatsten vangen veel muggen (en andere insecten) in hun web. Jij blij, zij blij!

Kleine hoefijzerneus, heikikker en vuursalamander

Plantaardige anti-muggenmiddeltjes

Het is niet altijd en overal mogelijk om vleermuizen, amfibieën of spinnen te lokken, laat staan om een muskietennet op te hangen. Gelukkig vind je in de wilde natuur ook heel wat natuurlijke afweermiddelen om muggen te verjagen. Kruiden zoals tijm, rozemarijn, lavendel, citroenmelisse, basilicum en munt, en bloemen zoals pelargonium, geranium en goudsbloem zijn natuurlijke anti-muggenmiddeltjes, waarschijnlijk vanwege hun sterke geur.

Met een zelfgemaakte anti-muggenkaars blijf je ook bespaard van irritante muggenbeten. Met deze handleiding maak je er zelf één.

DIY: anti-muggenkaars

Wat heb je nodig?

  • een glazen pot of oude kaarsenhouder
  • 200 g bijenwas (verkrijgbaar in hobby- en biowinkels) of restjes van oude kaarsen
  • een wiek (lont)
  • etherische olie (bv. citroengras of citroen-eucalyptus)
  • een citroen (optioneel)
  • een paar takjes tijm, rozemarijn, … (optioneel)

Zo ga je te werk

  1. Knip de lont een halve tot één centimeter langer dan de hoogte van de kaarsenhouder of pot die je gaat gebruiken.
  2. Smelt de bijenwas au bain-marie: leg de korrels of stukjes kaars in een hittebestendige kom en hang die in een kookpot met kokend water. 
  3. Doop de lont in de gesmolten bijenwas of het kaarsvet. Deze kan je nu vastzetten in het midden van de bodem van je kaarsenhouder. Als de was of het kaarsvet stolt, zit je wiek vast.
  4. Wacht tot alle was of kaarsvet gesmolten is en haal de kom uit het kokende water. Zet het vuur af. 
  5. Voeg de etherische olie toe en roer snel zodat de was of het kaarsvet niet stolt.
  6. Wil je partjes citroen, takjes tijm, rozemarijn of andere kruiden toevoegen als versiering en om de geur te versterken? Dit is het moment, maar haast je zodat de was of het kaarsvet niet smelt. 
  7. Hou de lont strak en giet het mengsel voorzichtig in de kaarsenhouder.
  8. Wacht tot de kaars volledig gestold is. Je anti-muggenkaars is nu klaar voor gebruik. Bye bye muggen!
diy-anti-muggen-kaars.jpeg

Ai, een muggenbeet! Wat nu?

Als het kwaad al geschied is, kan je de jeuk verminderen met de volgende tips:

  • Azijn helpt de ontstoken huid te kalmeren en de muggenbeet te desinfecteren. De geur moet je er wel bijnemen.

  • Ga eerst voorzichtig met een beetje heet water over de muggenbeet en leg er vervolgens een ijsblokje op. De combinatie van warmte en koude verzacht het irritante gevoel. 

  • Baking soda is, net zoals weegbree, een natuurlijk middeltje om een allergische reactie te onderdrukken.

Meer over


Gerelateerde artikels