NorthSealTeam trekt aan de alarmbel: laat zeehonden met rust!
Er is een heuse babyboom aan de gang bij de zeehonden aan onze kust. Hun ‘schattige’ pups zorgen voor veel bekijks, zoveel dat een team van vrijwilligers momenteel bijna dagelijks moet uitrukken om hen te beschermen tegen kijklustigen. Want die komen té dichtbij en zoeken zelfs interactie met de dieren, wat hen enorm veel stress oplevert. Vorig weekend kwam het tot een triest dieptepunt, toen Sea Life Blankenberge noodgedwongen een kerngezonde zeehondenpup moest overbrengen naar een rustiger plek.
Inge De Bruycker woonde dit drama vanop de eerste rij bij. Zij werpt zich samen met Colette De Meyer sinds het voorjaar van 2020 op als beschermengel van de Belgische zeehondenpopulatie, door het NorthSealTeam op te richten. In een notendop vertelt Inge hoe het zover is kunnen komen.
Selfiejagers en andere lastpakken
“Vorig weekend kregen we vanop 6 plaatsen een zeehondenmelding binnen. Dat is echt ongezien! Onze vrijwilligers komen dan ter plaatse om toeschouwers op een afstand te houden en van uitleg te voorzien. Zeker dagjestoeristen zijn het helemaal niet gewoon om zo’n zeehond op het strand te zien, we hebben er dus begrip voor dat ze niet altijd weten hoe ze zich moeten gedragen. Met de beste bedoelingen proberen ze een perfect gezonde zeehond naar het water te trekken of nat te maken, waarschijnlijk omdat ze uit dolfijnenfilms hebben onthouden dat zo’n dier doodgaat als het uitdroogt. Maar die beestjes komen aan land voor een reden: ze willen even op adem komen, soms uren- of zelfs dagenlang. Ze zijn dus niet ziek en verhongeren niet”, benadrukt Inge.
“Veel erger wordt het wanneer mensen massaal samentroepen rond die dieren en de gekste toeren uithalen voor een selfie. Sommigen porren hen met een stok opdat ze zouden bewegen voor een filmpje en vorige week was er zelfs iemand die zijn hond op de oude zeehond Oscar af stuurde. Verschrikkelijk! Dit weekend liep het uit de hand in Knokke. We waren daar met drie vrijwilligers die er niet in slaagden de mensenmenigte in te tomen. De politie moest ter plaatse komen, maar kon daar uiteraard geen ganse dag postvatten. Toen zij verder gingen met hun dagtaak, begon de hetze opnieuw.”
“Uiteindelijk is er in overleg met Sea Life Blankenberge beslist om het dier daar weg te halen. Dat is hartverscheurend, want eigenlijk wil je net zo weinig mogelijk interageren met de natuur. Een gezond dier weghalen, hadden de zeehondenredders nog nooit gedaan en zo hoort het ook. Maar nu kwam het welzijn van de jonge zeehond in het gedrang. De stress van het transport naar een rustiger plek bleek minder erg dan de stress die de toeristen hem aandeden. Kan je nagaan!” Inge is er nog niet goed van wanneer ze het navertelt.
Grijze zeehonden hebben nieuwe kraamkamer
Nochtans heeft Inge het afgelopen jaar al heel wat ervaring opgedaan: “We zien al langer zeehonden opduiken aan onze kust, vooral op het Klein Strand in Oostende en aan de IJzermonding en in de haven van Nieuwpoort. Zelf ben ik van Oostende en zag ik hoe de uitrustende dieren na de eerste lockdown plots weer gestoord werden door de heropflakkering van het toerisme. Ik maakte me zorgen, net zoals Colette. Een maand lang hebben wij beurtelings de wacht gehouden. Gelukkig meldden zich al snel extra vrijwilligers aan en bemannen we deze hotspot nu in shiften van 4u.”
Maar hoe komt het dan dat er nu ook op zoveel andere plaatsen zeehonden opduiken? Inge: “Vroeger hadden we hier vooral volwassen zeehonden, die hun vaste stekjes hebben en zich ophouden aan de waterlijn. Maar de laatste maanden zien we plots ook jonkies van de grijze zeehond. Die worden van november tot januari geboren. Vroeger gebeurde dat vooral in Engeland, maar nu kan het niet anders dan dat ze ergens in de buurt bevallen. Want ondertussen staat de teller al op 25 jonge zeehonden. Vlak na de geboorte hebben ze een dikke pels, waardoor ze niet kunnen zwemmen. Hun moeders leggen hen dan hoog en droog op het strand, weg van de waterlijn. Wanneer ze na een week of drie voor hun eigen kost moeten zorgen, hebben ze nog steeds die reflex om ver op het strand uit te rusten. Daar zijn ze extra kwetsbaar, want ze geraken niet op één-twee-drie terug in het water.”
NorthSealTeam breidt uit en krijgt ondersteuning van overheid
Omdat de jonge zeehonden te pas en te onpas opduiken over de ganse kustlijn, moest het vrijwilligersteam uitbreiden: “Op dit moment staat de teller op een 70-tal vrijwilligers. Idealiter kunnen we rekenen op tien teamleden per kustgemeente. Tussen Oostende en Knokke kunnen we zeker nog versterking gebruiken. Er is nu één centraal noodnummer dat mensen kunnen bellen wanneer ze een zeehond opmerken. Via een WhatsApp-groep per gemeente delen we die oproep en zorgen we ervoor dat één of meerdere vrijwilligers zo snel mogelijk ter plaatse zijn. Ook de gouverneur van West-Vlaanderen heeft ons provinciale steun beloofd. Binnenkort hebben we elk een oranje hesje en een badge, liggen er flyers in hotels en toeristische infocentra en hebben we mobiele infoborden om bij rustende zeehonden te plaatsen.”
Behalve logistieke steun kunnen de vrijwilligers binnenkort ook rekenen op inhoudelijke tools die hen verder professionaliseren, vertelt Inge: “Wij zijn geen zeehondenexperts, maar mensen met het hart op de juiste plaats. Toch willen we ons werk zo goed mogelijk doen. Daarom werken we in samenwerking met Sea Life Blankenberge aan een opleiding voor al onze vrijwilligers. Daarnaast willen we hen een zakboekje aanbieden met de antwoorden op de meest gestelde vragen van voorbijgangers. Zo weet voortaan elk lid hoeveel vis een zeehond eet, hoe je het verschil kan zien tussen een grijze en een gewone zeehond en wanneer een zeehond hulp nodig heeft.”
Volg de avonturen van Oscar en co op Facebook
Hoe het ondertussen met Oscar is, de oude zeehond die het slachtoffer werd van een agressieve hond, weet niemand. Hij is sinds de aanval niet meer gesignaleerd op onze stranden. Op de Facebookpagina van het NorthSealTeam worden dagelijks updates geplaatst over alle Belgische zeehonden en daar hopen ze snel weer te horen van Oscar. Let wel: foto’s en verhalen komen pas online wanneer de dieren terug het ruime sop gekozen hebben. Geen enkele zeehond zit immers op nóg meer aandacht te wachten.
Behalve Oscar, die zowat is uitgegroeid tot de mascotte van de Belgische zeehondenpopulatie, kregen nog meer zeehonden een eigen naam van het team. Inge: “Elke zeehond heeft zijn eigen vlekkenpatroon en eigenaardigheden, ze hebben zelfs elk hun karakter. Meestal geven we ook een naam. Dat communiceert makkelijker en zo kunnen we beter opvolgen hoe het met elk dier gaat. Mijn favorieten zijn Louis en Pinokkio, twee speelse zeehonden die de clown komen uithangen in Oostende. Ze crossen heen en weer op het Klein Strand en spelen met de boei die in het water ligt. En ook Jumper (die uit Oostende, Nieuwpoort heeft ook een Jumper) is altijd fijn om in het vizier te krijgen: hij springt op uit het water zoals een dolfijn! Dan heb je nog Jack, die een ooglapje lijkt te hebben zoals Jack Sparrow, en Poseidon, een gigantisch grote zeehond.”
Het is duidelijk: de liefde van Inge voor haar zeehonden spat ervanaf. Nu is het hoog tijd dat ook de rest van de wereld zich gaat gedragen t.o.v. deze bijzondere kustbewoners. Voor de zekerheid zetten we nog even de gedragsregels op een rij:
- Hou minimaal 30 meter afstand
- Hou honden aan de leiband en weg van de zeehond
- Maak geen bruuske bewegingen of geluiden
- Ga nooit tussen zee en zeehond staan, zodat zijn vluchtweg vrij blijft
- Foto’s nemen mag, als je voldoende afstand houdt
- Hou de locatie van een gespotte zeehond geheim
- Bel het NorthSealTeam voor versterking op 0491/743278
