Vallen eekhoorns nooit uit een boom?

18 april 2022

Van katten wordt wel eens gezegd dat ze negen levens hebben. Maar hoe zit dat bij eekhoorns? Grijpen zij wel eens naast een tak, tuimelen ze dan meters naar beneden en zijn ze in staat om een zachte landing te maken?

Voor eekhoorns lijkt het elke dag wel Cirque du Soleil, maar terwijl we ons bij mensen perfect kunnen voorstellen dat ze af en toe een slippertje maken, schrijven we eekhoorns een bovennatuurlijke gave voor acrobatie toe. Hoog tijd om zelf weer met beide voetjes op de grond te landen: ook eekhoorns is niets menselijks vreemd. Jawel: zelfs deze behendige pluimstaarten moeten de kneepjes van het vak leren met vallen en opstaan en ook de meest ervaren eekhoorns maken wel eens een inschattingsfoutje.

Er is echter één grote maar: net omdat ze zo’n avontuurlijk leven leiden, hoog in de bomen, hebben ze doorheen de evolutie allerlei tools ontwikkeld om van hun val een echt leermoment te maken. Want pootjes breken of het loodje leggen na een val gebeurt zelden in het rijk der eekhoorns - tenzij ze per ongeluk vlak naast een hongerig roofdier terechtkomen. Negen levens of niet, aan de wet van Murphy weet zelfs dit schattige knaagdier niet te ontsnappen.

Net zoals katten kunnen eekhoorns zich dankzij hun lenige lichaam en uitstekende evenwichtsorgaan perfect oriënteren tijdens een val. In een spectaculaire reflex - en een beetje geholpen door een handig gepositioneerd zwaartepunt - draaien ze hun lichaam zo snel mogelijk in de ideale landingspositie: met de vier poten wijzend naar de grond. Hun lange pluimstaart dient daarbij als roer, maar ook als een soort ingebouwde ‘parachute’. De dikke staart zorgt ervoor dat de ‘eindsnelheid’ van het kleine diertje - de snelheid waarbij de luchtweerstand het versnellende effect van de zwaartekracht opheft - veel lager ligt dan bijvoorbeeld bij mensen. Hun snelheid bij het landen is dus laag genoeg om geen al te grote problemen te veroorzaken.

Gaat het dan helemaal nooit mis? Dat durven we nu ook weer niet te beweren. Jonge eekhoorns die misschien iets té overmoedig zijn maar nog niet al te dik in hun vacht zitten, kunnen lelijk ten val komen. Ook eekhoorns die door ziekte plukken haar verloren zijn of die dankzij een roofdier door het leven moeten met een gestripte (of geknipte) staart komen minder goed beslagen ten ijs. En dan is er nog het effect van ‘brute pech’. Een scherpe tak in je oog of nét landen op een flinke doornstruik? Dat zijn dingen die zelfs de allerbeste eekhoorn kunnen overkomen.