Pestvogel
Zeldzaam bezoek: dit moet je weten over invasiejaren bij vogels
Om de vier jaar telt februari een dag extra ofwel een ‘schrikkeldag’, een zeldzaam moment zeg maar. Net zoals de schaarse periodes waarin sommige uitheemse vogelsoorten neerstrijken bij ons. Om de zoveel jaar – maar dan niet met vaste regelmaat – kunnen we spreken van een ‘invasiejaar’. Ontdek hier waarom deze ‘invasiegasten’ België bezoeken en wie ze zijn.
Dat 2020 een schrikkeljaar is, staat al sinds jaar en dag vast. Of het ook een zogenaamd ‘invasiejaar’ wordt, valt nog even af te wachten. Tijdens een invasiejaar spotten vogeltellers plots veel meer exemplaren van een bepaalde uitheemse vogelsoort (invasiegast). Zulke invasiejaren bij vogels komen niet voor op een vast moment. Het hangt af van externe factoren zoals slechte weersomstandigheden of een goed broedseizoen gevolgd door voedseltekort in hun natuurlijk habitat. De vogels gaan dan op zoek naar betere oorden. Zo komen Siberische of noordelijke vogels af en toe bij ons terecht.
Een geluk bij een ongeluk, want op zulke momenten zitten vogeltellers in ons land natuurlijk op het puntje van hun stoel om een glimps op te vangen van de zeldzame vogelsoorten.
Welke invasiegasten bezoeken België?
Wanneer uitheemse vogelsoorten in België worden waargenomen, spreken we van ‘invasiegasten’. ‘Gast’ omdat ze hier tijdelijk verblijven en ‘invasie’ omdat ze niet alleen maar meestal in grotere groepen naar hier komen. Zo kregen we de voorbije jaren o.a. bezoek van de pestvogel (2016), de appelvink, de zwarte mees, de grote kruisbek en de grote barmsijs (2017). Als we iets verder terugkijken, mochten we in 2010 ook de witkopstaartmees (voor de allereerste keer) en de gaai verwelkomen. Thank you, come again!
Enkel vogels?
Zo’n invasie komt vaak maar niet uitsluitend bij vogels voor. Ook uitheemse planten, insecten, amfibieën, vissen en zoogdieren komen bij ons voor. Zo ontdekten onderzoekers in april 2019 een plantje waarvan men dacht dat bij ons uitgestorven was: knarkruid. Toch valt het op dat invasiejaren vooral bij vogels voorkomen. En dat is niet onlogisch. Vogels leggen natuurlijk grote afstanden af wanneer ze trekken. Bovendien is vogelspotten een populaire hobby: veel mensen kijken regelmatig naar vogels en/of ze tellen ze voor hun plezier waardoor zeldzame soorten sneller opgemerkt worden.
Witkopstaartmees
Op de dwaal
Natuurlijk zijn niet alle zeldzame vogels die we in ons land spotten per definitie invasiegasten. Af en toe vliegen een paar vogels verkeerd waardoor ze afdwalen en in België neerstrijken. Dit soort dwaalgasten zijn eigenlijk onderweg naar een andere bestemming en komen eerder toevallig in onze regio terecht. Een goed voorbeeld is de bruine lijster, die in 2016, 2019 en 2020 gespot werd bij ons.
Volg de meest recent getelde vogelsoorten op de voet via www.trektellen.org.
