Hagen zijn hip – daarom horen ze ook in jouw tuin!
In veel gemeenten kan je nog tot eind oktober je bestelling voor streekeigen hagen doorgeven. Wij zetten alle voordelen van een haag in je tuin nog even op een rijtje – voor jezelf én voor de natuur.
Door de keuze van je haag, druk je een stempel op de eigenheid van je tuin. Een wilde tuin vraagt om een woeste haag, terwijl je in een moderne omgeving eerder voor een strak geschoren exemplaar kiest. Maar als je het aan de natuur vraagt, dan gaat die resoluut voor hoger, breder en vooral: wilder!
Hagen voor echte natuurliefhebbers
Hoe ga je dan best te werk, om zoveel mogelijk diertjes naar je tuin te lokken? We belden even met Wim Veraghtert van Natuurpunt voor wat EHBH (eerste hulp bij hagen). ‘Je hebt hagen en hagen’, monkelt Veraghtert. ‘De ecologische waarde van een minutieus getrimde, 1 meter hoge taxushaag verdwijnt in het niets tegenover die van een gemengde haag die al enkele jaren geen snoeischaar meer gezien heeft. Hoe groter en breder de haag, hoe meer goed ze doet voor de natuur.’
Hoe groot die ecologische waarde dan wel is, daar durft Veraghtert stellig in zijn: ‘Veel mensen zijn bezorgd om de natuur en hangen nestkastjes op en richten voederplaatsen in voor de vogels. Maar diezelfde vogels hebben in de lente massa’s insecten nodig om hun kroost te voeden. Die vinden ze vooral op inheemse planten en struiken. Je doet de natuur dus een veel groter plezier met een gevarieerde haag, dan met een kunstmatige schuilplaats.’ Veraghtert geeft nog een sprekend voorbeeld mee: ‘Onze inlandse zomereik is gastheer voor meer dan 400 verschillende insectensoorten, terwijl er op de ingevoerde Amerikaanse eik met moeite 20 à 30 te vinden zijn. Zo zien we ook bij streekeigen hagen tot 10 keer meer verschillende soorten dan op exoten.’
Als je de keuze hebt, plant je dus beter wat extra inheemse planten, dan dat je een vlinderkast ophangt. ‘Meidoorn, sleedoorn, lijsterbes, hazelaar, spork, kardinaalsmuts, hondsroos, rode kornoelje … Allemaal soorten die hier al vele eeuwen voorkomen. Onze fauna heeft zich daaraan aangepast. Er is bijvoorbeeld een vlinder, de sleedoornpage, die zijn eitjes enkel en alleen op de sleedoorn legt!’
Hagen maken vogels blij
Vogels worden niet alleen blij van de insecten die zo’n haag aantrekt, ze zijn ook verlekkerd op de bessen die eraan hangen. Eric De Hauwere van de Museumtuin van Gaasbeek vertelt: ‘Vruchtdragende hagen met doorns zijn ideaal. Vogels kunnen er veilig hun nestje in bouwen, want de doorns houden vijanden op een afstand. Bovendien kunnen ze er ongestoord van de lekkere bessen smullen.’
Bijkomend voordeel van dit type hagen, is hun bloemenpracht in het voorjaar. Een combinatie van verschillende soorten, zorgt voor een langdurige en afwisselende bloei zodat er altijd iets moois is om naar te kijken in je tuin. ‘Goed nieuws’, zegt De Hauwere: ‘Hoe minder je snoeit, hoe meer bloemen en vruchten!’
Lui tuinieren in een wilde tuin
We kloppen ook even aan bij Valentijn De Cock van Inverde, die opleidingen verzorgt over het aanleggen en verzorgen van hagen. ‘Wanneer je het gras onder je haag niet maait, zullen zich daar op termijn talloze kruiden en bloemen vestigen. Zeker bij oudere hagen geeft dat de biodiversiteit nog een extra boost. Het zorgt ook voor extra beschutting, bijvoorbeeld voor egels.’
De Cock legt ook uit wat precies het voordeel is van een gemengde haag: ‘Hagen die uit verschillende soorten bestaan, zijn een stuk interessanter voor de natuur, maar ook voor de tuinier. Het vermindert immers de kans op plagen: insecten die de ene plant verkiezen, halen hun neus op voor de plant ernaast. Zo houdt de insectenwereld zichzelf in evenwicht.’
Natuurlijke omheining
Voor wie nu nog niet overtuigd is van de meerwaarde van een haag in je tuin, kunnen we nog volgende voordelen opsommen:
- hagen vergroten het leefgebied van o.a. egels en padden, die tegengehouden worden door een klassieke omheining
- vleermuizen gebruiken hagen om zich te oriënteren in het donker
- hagen houden water vast en bieden schaduw
- erosie vermindert door de aanplanting van hagen op hellingen
- gemengde hagen zorgen voor minder pesticidengebruik, omdat natuurlijke vijanden van plaaginsecten zich erin thuisvoelen
- hagen zorgen voor windluwe plekjes
- je hebt minder inkijk door hagen, ook in de winter als je kiest voor groenblijvers (hulst, taxus) of een soort die z’n bladeren pas na de winter afwerpt (haagbeuk)
- je kan zelfs een haag zetten rond een weide voor paarden of vee: met de oude techniek van het heggen leggen of heggen vlechten maak je een volledig ondoordringbare haag!
- is je tuin te klein voor een haag, kies dan voor een muur begroeid met klimop – maar snoei niet of met mate
Subsidies voor hagen
Wil je zelf nog haagplanten bestellen? Onderstaande links leiden je naar de dichtstbijzijnde groepsaankoop om voordelig inheemse planten aan te kopen. Check ook even of je gemeente subsidies uitreikt voor het aanplanten van gemengde hagen.
- Antwerpen: Behaag .. Natuurlijk! en Boomplantactie
- Kempen: Behaag onze Kempen
- Limburg: Plantenverkoop
- Vlaams-Brabant: Behaag je tuin
- Vlaamse Ardennen: Boomplantactie
- Waasland: Boomplantactie
- West-Vlaanderen: Maak het groener
- Staat jouw gemeente er niet tussen? Bij Plant van hier kan je zelf opzoeken waar streekeigen plantgoed te koop is.
Wil je op één dag tijd alles leren over keuze, aanplanten en onderhouden van verschillende soorten hagen? Dan kan je bij Inverde terecht voor een cursus ‘Hagen en heggen’.
Wil je weten welke haag in jouw tuin past, gebruik dan de plantenzoeker van Velt.
