Bechsteins vleermuis

Dit kleine vleermuisje moet niet onderdoen voor Bugs Bunny als het aankomt op lange oren. De Bechsteins vleermuis is discreet en laat zich niet gemakkelijk zien. Onbekend maakt onbemind, maar wij schatten de langoorvleermuis wel hoog in.

Hoe herken je de Bechsteins vleermuis?

(Myotis bechsteinii)

De Bechsteins vleermuis is een middelgrote vleermuis en vrij makkelijk te herkennen. De kans dat je 'm in levenden lijve tegenkomt is echter klein. Discreet als hij is blijft deze vleermuis liefst ver weg van mensen. Als je toch een glimp van hem opvangt, kan je hem met behulp van deze eigenschappen identificeren:

• hij is tussen 4,5 en 5,5 cm groot, zijn vleugels hebben een spanwijdte van 25 tot 29 cm
• hij weegt 7 tot 12 g
• hij heeft zéér lange, lepelvormige oren
• zijn rug is bruin en hij heeft een lichtgrijze buik
• zijn snuit is roodachtig van kleur

Op het menu

De Bechsteins vleermuis is dol op insecten zoals kevers, vlinders, mieren en spinnen. Hij is opportunist maar niet erg snel, daarom verkiest hij prooien die zich langzaam voortbewegen. Hij jaagt op lage hoogte en soms zelfs op de grond als zijn 'voedsel' niet vliegt maar kruipt. Zijn grote oren vangen zelfs de zachtste geluiden op en helpen hem om zijn prooi te lokaliseren.

Leefgebied

De langoorvleermuis leeft vooral in loofbossen. Holle, dode bomen zijn zijn favoriete schuilplaats, al verblijft hij soms ook in ondergrondse holtes. De Bechsteins vleermuis heeft een duidelijke voorkeur voor oude eiken en beuken - liefst van 150 jaar of ouder - met een dichte begroeiing. Van eind oktober tot maart trekt dit beestje alleen naar een holle boom, grot of mijn met temperaturen tussen 3 en 7°C om te overwinteren. De Bechsteins vleermuis is een territoriale jager: hij gaat op zoek naar insecten binnen een straal van een paar honderd meter - hooguit een paar kilometer - van zijn woonplaats. Aangezien deze vleermuis toch redelijk wat eisen stelt, staat of valt de evolutie van de Bechsteins populatie met de aanwezigheid van oude loofbossen en de afwezigheid van menselijke activiteiten in bepaalde gebieden.

Het liefdesleven van de Bechsteins vleermuis

Bechsteins vleermuizen paren meestal in de herfst. De vrouwtjes krijgen slechts één jong per jaar, meestal in juni of juli. De zwangere vrouwtjes zoeken elkaar op en zitten hun zwangerschap samen uit in een kraamafdeling in de bomen. Het is geen uitzondering dat een twintigtal of meer jonge moeders bij elkaar zitten. Ze zijn vaak ook familie van elkaar (zussen, moeder en dochters). Moeders verhuizen regelmatig met hun pasgeborenen, tenzij er niet genoeg potentiële woonplaatsen (holle bomen, grotten, etc.) beschikbaar zijn in hun leefgebied. Ze verzorgen hun jongen tot het einde van de zomer. In augustus verspreidt de kolonie zich opnieuw om zich voor te bereiden op de winterslaap.

Relatie met de mens

Discreet als ze zijn, werd er in België pas in 2001 voor het eerst een kolonie Bechsteins vleermuizen gesignaleerd. De nabijheid van de mens vormt de grootste bedreiging voor deze soort. Menselijke activiteiten zijn vaak de boosdoener: bomen kappen, loofbomen vervangen door uitheemse soorten, insectenverdelging, etc. zijn verantwoordelijk voor steeds minder schuilplaatsen waar de Bechsteins vleermuis terecht kan. Bovendien zijn natuurlijke holtes en kuilen ook niet altijd even veilig. Zo wordt deze vleermuis wel eens verstoord tijdens zijn winterslaap.

De grootte van deze populatie is moeilijk in te schatten aangezien ze een verborgen leven leiden. Er wordt aangenomen dat het aantal Bechsteins vleermuizen al sinds de Middeleeuwen, toen men op grote schaal bomen begon te kappen, achteruitgaat. Bovendien vormt ook het weidverspreide wegennetwerk in ons land een grote barrière. Aangezien deze vleermuissoort zich niet vaak verplaatst buiten zijn territorium, is het beter dat potentiële habitats met elkaar worden verbonden door natuurlijke corridors.

Wist je dat de Bechsteins vleermuis...

• tijdens het opvoeden van de jongen regelmatig verhuist, maar daarna een vaste stek uitkiest?
• een echolocatiefrequentie heeft tussen 32 en 80 kHz. Dat staat bijna gelijk aan complete stilte. (Vleer)muisstil dus! Volgens sommige studies zouden Bechsteins vleermuizen elkaar onderling herkennen dankzij de verschillende frequenties die ze uitzenden.
• vernoemd is naar Johann Matthäus Bechstein? Deze Duitser was een van de eersten natuurexperten die pleitte voor de bescherming van ondergewaardeerde dieren zoals vleermuizen.