Gewone zeehond

Er zijn steeds vaker zeehonden te zien aan de Belgische kust. In Nieuwpoort zijn er het hele jaar door een tiental te zien, maar ook in Koksijde, Oostende en Zeebrugge komen ze regelmatig aan wal. De dieren vormen een aantrekkelijke attractie voor voorbijgangers, maar het blijven wilde dieren die je best vanop een afstandje observeert. er.

Herken de gewone zeehond

Phoca vitulina

Van de 18 zeehondensoorten die er wereldwijd bestaan, is de gewone zeehond één van de meest voorkomende en tevens een van de kleinste. In ons land verschijnt ook regelmatig de grijze zeehond op het strand. Die laatste heeft een rechte, ietwat spits toelopende snuit, die hem zijn bijnaam ‘kegelrob’ opleverde, terwijl het hoofd van de gewone zeehond veel rondere vormen heeft. Ook aan de neusgaten zie je duidelijk het verschil: die van de grijze zeehond zijn verticaal geplaatst, terwijl die van de gewone zeehond in een V-vorm staan zoals bij een hondenneus. Dat alles maakt dat de gewone zeehond er merkelijk ‘schattiger’ uitziet dan zijn grijze neef. Nog meer kenmerken van de gewone zeehond:

1,5 tot 1,9 meter lang met een gewicht van 60 tot 120 kg
grijze tot lichtbruine vacht met lichtgekleurde vlekken
klein, rond hoofd met grote, zwarte ogen
geen uitwendige oren
vier flippers, waarvan de twee voorste uitgerust zijn met zwarte klauwen
bij opkomend tij, gaat de zeehond in banaanvorm liggen

De gewone zeehond is een echte vleeseter, die zich uitsluitend voedt met vissen. Hij is een echte fijnproever van de betere vis: wijting, kabeljauw, haring, ansjovis, zeebaars, zalm… maar eet ook geregeld krab, kreeft, inktvis of weekdieren. Dagelijks speelt hij ongeveer 5% van zijn lichaamsgewicht naar binnen, dat is 3 tot 6 kg! Kleine prooien worden ter plaatse naar binnen gewerkt, grote vissen sleurt hij mee naar het strand.

Leefgebied van de gewone zeehond

Deze dieren leven aan de kust, waar ze zand- en kiezelstranden, maar ook rotsige en grassige gebieden bezetten. Je ziet hen in baaien, rivieren, riviermondingen en getijdenzones.

De gewone zeehond leeft op het ritme van de zee. Bij hoog water verkennen ze elk apart hun territorium in het water, gaan ze op jacht of slapen ze in kalm water. Bij aftrekkend tij groeperen ze zich op het vasteland of op zandbanken om uit te rusten. Al die tijd blijven ze alert, door zich zo te positioneren dat ze zich snel uit de voeten kunnen maken bij gevaar.

Zeehondenliefde

De groepen waarin de gewone zeehond zich verzamelt, zijn kleiner dan die van de meeste andere zeehondensoorten. Ze lijden een polygaam leven. De mannetjes bewaken elk hun eigen territorium in de zee. Door luidkeels van zich te laten horen, hopen ze een vrouwtje tot daar te lokken. De paring vindt plaats onder water.

Het paarseizoen duurt van juli tot september. Na 11 maanden dracht zet het vrouwtje één, uitzonderlijk twee, jongen op de wereld. Dat gebeurt met vaste grond onder de flippers, maar het kleintje is vrijwel meteen in staat om te zwemmen. De vette moedermelk geeft zeepups een vliegende start mee, waardoor ze zich ontzettend snel ontwikkelen.

Relatie van de gewone zeehond met de mens

Zeehonden lijken zich weinig van ons aan te trekken wanneer ze zich op de stranden begeven. Toch verloopt de relatie tussen zeehonden en mensen niet altijd vlekkeloos. Elk jaar opnieuw worden er incidenten gemeld waarbij loslopende honden deze ‘vreemde dieren’ bijten of waarbij goedbedoelende voorbijgangers een zeehond aan de vinnen het water in sleuren omdat ze denken dat het dier in nood is. In de meerderheid van de gevallen zijn zeehonden op het strand echter gewoon aan het uitrusten en hebben ze onze bemoeienissen niet nodig. Hoewel ze nieuwsgierig zijn van aard, vertonen ze aan land vooral angst jegens mensen omdat ze zich moeilijk uit de voeten kunnen maken. Blijf daarom altijd op een veilige afstand van minstens 20 meter.

Een belangrijke bedreiging voor zeehonden is de vervuiling van de zee. Rondzwervend afval kan hen verwonden of vergiftigen. Ook industriële activiteiten in de buurt van de zee kunnen hen verstoren.

Wist je dat de gewone zeehond …

herkenbaar is aan zijn ‘hondenneus’? Zijn neef, de grijze zeehond, heeft rechtopstaande neusgaten.
zijn neusgaten standaard dicht heeft? Dat is handig, want zo moet hij er tijdens het zwemmen geen energie aan verspillen. Wanneer hij wil ademhalen, moet hij z’n neusgaten actief openen.
in het voorjaar soms op jacht gaat in rivieren die in zee uitmonden?
geen pups krijgt met een donzige, witte vacht zoals andere zeehondensoorten? Dat komt omdat de gewone zeehondenpups in de zomer geboren worden en die van de grijze in de winter. Met hun dikke vacht zijn de grijze pups goed beschermd tegen de winterkou, maar ze kunnen er de eerste weken niet mee zwemmen. De gewone pup zwemt meteen bij vloed het water in.