9 kleurrijke herfstbloeiers
Onze natuur lijkt langzaamaan in te dommelen, maar (nog) niet alle soorten zijn in winterrust. Er zijn planten die hun nectarbar tot laat op het seizoen openhouden voor insecten of die onze ogen strelen met hun magnifieke kleuren. Benieuwd over welke laatbloeiers we het hebben? Maak kennis met 9 planten die in de herfst bloeien.
1. Zonnebloem (Helianthus annuus)
Deze imposante, gele bloem, vereeuwigd door Van Gogh, doet je misschien denken aan zomerse vakantiedagen, maar ook later op het jaar, tot in oktober, bloeit hij nog. De nectar van de zonnebloem zit bovendien bomvol suiker (30 tot 50%) waardoor hij veel bijen en hommels aantrekt. Hoewel deze gele laatbloeier oorspronkelijk afkomstig is van het Amerikaanse continent, is de kans groot dat de zonnebloem over enkele jaren, als gevolg van de klimaatverandering, een prominenter plekje opeist in onze Belgische natuur.
In 2020 onderwierpen wetenschappers de zonnebloem aan een uitvoerig onderzoek waaruit blijkt dat de nectarrijke bloem nog veel meer goede eigenschappen heeft. Zo is de zonnebloem zuinig met water, heeft hij weinig of geen bestrijdingsmiddelen nodig om te floreren en bevat de bloem een bijna onuitputtelijke voorraad olie. De gele bloemenpracht krijgen we er gratis bij!
"Verbouw uw eigen groenten, kruiden, sla of bloemen gemakkelijk met de Buzzy Organic zaden van Vivara, Skal-gecertificeerd voor biologische teelt en voorzien van duidelijke zaai-instructies. Geniet van tuinieren en proef de volle smaak van zelf geteelde gewassen, terwijl u ook nog eens zorgt voor vogelvoer met het zaad van uitgebloeide planten!"
2. Herfsttijloos (colchicum autumnale)
Zoals de naam doet vermoeden, bloeit de herfsttijloos niet in de zomer. Deze plant versiert weiden en akkers met bleke, mauvekleurige bloemen van september tot november. Laat je vooral niet misleiden door die bloemenpracht want de herfsttijloos is bijzonder giftig. Vandaar de bijnaam ‘hondendoder’. Vooral in de Moezelstreek zie je veel colchicum groeien. In de rest van België is de soort minder algemeen of zelfs helemaal niet aanwezig.
3. Heideplanten (Ericaceae)
Van de perfecte eindejaarsplant gesproken: de houtige, kruidachtige planten uit de heidefamilie bloeien tot en met december. Hun lange bloeiperiode is belangrijk voor insecten die er tot het einde van het jaar nectar kunnen vinden. Heideplanten groeien niet overal. In België zie je ze vooral op de Kalmthoutse Heide en in de Venen. Wist je trouwens dat de afgevallen bladeren de grond verzuren? Zo geven ze groeikansen aan planten die normaal niet goed gedijen in pH neutrale of basische gronden.
4. Klimop (Hedera helix)
De vooroordelen waarmee klimop te maken krijgt, zijn talrijk. Hij zou woekeren, muren kapot maken en zelfs de allersterkste bomen wurgen, maar het tegendeel is waar. In plaats van een invasieve, destructieve plant te zijn, is klimop eigenlijk een feestelijk all-you-can-eat buffet voor insecten zodra de herfst aanbreekt. Het is op dat moment de habitat van laatvliegende vlinders zoals de dagpauwoog, de atalanta en de gehakkelde aurelia die snel nog wat nectar komen slurpen om energie op te doen voor hun winterslaap of tocht richting het zuiden.
Deze klimplant bloeit van de vroege herfst tot in november, en dat is een zegen voor onze insectenvrienden! Omdat hij zo laat bloeit, verschijnen zijn vruchten ook pas aan het eind van de winter. De vruchten van de klimop zijn tijdens de koudste maanden van het jaar, wanneer er weinig ander voedsel te vinden is, een lekkere hap voor veel overwinterende vogels. Zo zie je maar, klimop is wél een toffe plant.
5. Chrysant (Chrysanthemum)
Deze fleurige bloemen zijn niets voor niets populair als versiering op kerkhoven. Chrysanten bloeien tot de eerste vorst en komen voor in allerlei kleuren van geel en oranje tot donkerrood.
6. Herfstaster (Aster novae-angliae)
Deze groene, vaste plant is op z’n best in de herfst. Dan staan de mooie bloemen namelijk in bloei. Vlinders zoals de atalanta en dagpauwoog beleven er laat op het jaar nog veel plezier aan. Net zoals natuurliefhebbers die nog wat langer van hun tuin willen genieten. Tot eind november geeft de herfstaster kleurrijke bloemen in witte, roze, blauwe of paarse tinten.
7. Bergsteentijm (Calamintha nepeta)
Een inheemse plant met lila of paarsroze bloemen die een muntachtig aroma loslaat op je tuin? Dat moet bergsteentijm wel zijn. Deze plant bloeit tussen juli en oktober en is van groot belang voor veel insecten, waaronder hommels, honingbijen en wilde bijen. Het is een winterharde plant en is dus goed bestand tegen temperaturen tot -15°C waardoor hij zelfs een strenge Belgische winter probleemloos overleeft.
8. Duizendblad (Achillea millefolium)
Deze vaste plant uit de Asteraceae-familie bloeit tot laat in september en is een belangrijke voedingsbron voor veel wilde bijen, zweefvliegen en vlinders. Tegelijkertijd houdt is duizendblad, dankzij zijn doordringende geur, een natuurlijk bestrijdingsmiddel om ‘schadelijke insecten’ weg te houden uit je tuin. Tijdens de bloeiperiode verschijnen er bleekgekleurde bloemen aan de plant die lang zonder water kunnen. Duizenblad heeft daarnaast ook geneeskrachtige eigenschappen. De plant bevordert de spijsvertering, verzacht krampen en werkt vochtafdrijvend.
9. Knautia (Caprifoliaceae)
Knautia is een bloeiende plant uit de kamperfoeliefamilie. Het is ook de waardplant van de zeer zeldzame knautiabij en een aantal bloedvlekvlinders. Knautia bloeit van mei tot oktober en is dus een voor een groot deel van het jaar een belangrijke voedingsbron voor bijen en vlinders. Bovendien zijn de prachtige lila bloemen van de knautia een streling voor het oog. Deze plant voelt zich thuis op goed doorlatende, droge grond.
