Zeldzame fladderiep bleef lang onder de radar
De naam ‘fladderiep’ spreekt tot de verbeelding en zou zomaar een verzinsel uit het Harry Potter-universum kunnen zijn. Voeg daar nog aan toe dat er tot 1992 geen enkele waarneming van de boom gedocumenteerd is in Vlaanderen en je zou je met recht en reden afvragen of het hier écht om een sprookjesboom zou kunnen gaan.
Van nature komt de fladderiep (of steeliep) in Vlaanderen niet vaak voor en ook in aanplantingen is hij een grote afwezige - in Wallonië zie je de boom iets vaker in valleien en ravijnbossen. Toch is er de laatste tijd meer aandacht voor deze soort, omdat hij minder gevoelig is aan de iepenziekte die wél veel slachtoffers eist bij de meer algemene gladde en de ruwe iep. Dat komt omdat zijn bast minder gesmaakt wordt door de iepenspintkever - het onschuldige diertje dat aan de basis van deze meedogenloze aandoening ligt.
Wanneer deze kleine kever aan een wat oudere iep of olm (met voldoende dikke bast) begint te knagen, kan hij daar sporen van een ziekmakende schimmel achterlaten: Ophiostoma novo-ulmi. Iepen reageren daarop door geïnfecteerde houtvaten af te sluiten, waardoor takken, twijgen en bladeren hogerop verwelken. Maar daarmee heeft hij de schade geen halt toe geroepen: de ziektekiem verspreidt zich verder over de boom en kan via diens wortelgestel zelfs andere bomen bereiken. Bomen verderop worden ziek wanneer jonge kevers - die uit eitjes onder de boombast komen - de schimmel verspreiden. Alleen het vellen en vernietigen van zieke iepen kan de ziekte een halt toe roepen.
De fladderiep kan theoretisch wel besmet raken, maar in de praktijk gebeurt dat niet gauw omdat de kever in kwestie liever andere soorten eet. Op sommige plekken wordt de soort daarom tegenwoordig liever aangeplant dan zijn neven en nichten. Het is nog maar de vraag of de fladderiep onder de schimmelradar blijft wanneer gladde en ruwe iep op hun beurt zeldzamer worden. Zal de kever uit noodzaak toch aan deze bijzonder resistente boom beginnen te knagen? Of zullen er andere soorten kevers die deze iep wél lusten oprukken vanuit het zuiden t.g.v. de klimaatopwarming? In Zeeland werd de ziekte onlangs reeds op natuurlijke wijze aangetroffen op meerdere fladderiepen, een onverwachte evolutie die veel vragen oproept over de toekomst van deze fraaie overlever.
De fladderiep herkennen
-
Hoogte: tot 30 meter
-
Blad: asymmetrisch, ovaal blad met dubbelgetande rand en vooral een sterk asymmetrische bladvoet
-
Bloeiwijze: rode, tweeslachtige bloemtrosjes met bloemen die 4 kelk- en 4 kroonbladeren hebben
-
Vrucht: groene, platte nootjes aan een dun steeltje, groen tot rood van kleur
- Schors: licht gegroefde, bruingrijze schors
Creëer je eigen bos met subsidies van de Vlaamse Overheid
Heb jij een stuk grond en jeuken je vingers om het om te vormen tot een soortenrijk bos? Check op www.bosteller.be hoe je dat aanpakt, welke bomen geschikt zijn voor jouw stuk grond en hoe je subsidies kan aanvragen voor jouw eigen stukje topnatuur.
Naar de bosteller
