Dagboek van Pim: missie boomvalk
Hoe dichter we bij onze deadline komen, hoe meer to do’s we nog proberen af te vinken van ons lijstje, zo lijkt het wel. De boomvalk is een soort die we absoluut nog willen filmen voor onze documentaire. Deze roofvogel is specialist in het vangen van vliegende prooidieren zoals libellen, maar ... een jagende boomvalk in actie zien én hem dan ook nog eens haarscherp in beeld brengen terwijl hij in volle vaart over het wateroppervlak scheert, dat is echt niet makkelijk. Dat heb ik afgelopen week nog maar eens ervaren.
De boomvalk was wellicht het eerste dier dat ik voor Onze Natuur in beeld bracht. We wisten toen zelfs nog niet of onze zevendelige natuurdocumentaire op Canvas er zou komen of niet, maar we besloten wel al een trailer te maken om ons idee te tonen. In die periode waren de boomvalken net teruggekeerd uit Afrika om hier te komen broeden. Moe en uitgehongerd van hun lange reis kan je ze dan van plas naar plas zien vliegen op zoek naar voedsel. Laag over het water pikken ze de libellen uit de lucht, en dat was exact wat ik toen wilde filmen! Helaas, ook voor onze boomvalken, was het die zomer zodanig warm en droog dat er maar weinig libellen te bespeuren vielen. “Dan komen we volgend jaar wel terug” dacht ik toen. Uiteindelijk was het pas nu, met nog een aantal maanden te gaan om onze natuurdocumentaire af te werken, dat we de tijd én een goede locatie vonden om de jacht van de boomvalk te filmen.
Boomvalken zijn pijlsnelle vogels die je niet vaak met het blote oog kan waarnemen. Eens ze beginnen broeden, zitten ze ook nog eens heel verspreid en jagen ze veel minder. We zochten en vonden een vijver in de provincie Namen waar enkele dagen op rij 7 à 8 jagende boomvalken gemeld werden. Los van wat Google Maps ons kon vertellen, wisten we niet hoe de locatie eruit zag, maar we besloten het erop te wagen. De volgende dag reden we met twee camerateams naar Roly (Philippeville). Van ver zagen we de vijver al liggen … met een groot hek eromheen. Helaas, onze filmlocatie was privédomein. Wat nu? Om goed te kunnen filmen, moesten we echt dichterbij geraken.
Geluk bij een ongeluk
Het was een donkere, regenachtige dag met af en toe stevige stortbuien. We besloten even verderop te kijken en zagen twee vogelaars met hun verrekijkers in de hand. Zij wisten ons helaas niets meer te vertellen over de vijver. Elk nadeel heeft gelukkig zijn voordeel. Wat we wel zagen waren tientallen zwaluwen die tussen de regendruppels door voorbij zoefden boven het wateroppervlak.
Plots kwam er een man op ons afgestapt. En wat bleek? De man was eigenaar van de vijver waar we al een hele poos op zaten te kijken. Wat een meevaller! Als we hem vertelden wat we kwamen doen en vroegen of we dichter bij de vijvers mochten komen, ging hij meteen akkoord. Aangezien het broedseizoen voor sommige andere vogels wel al bezig was, wees hij ons enkele ‘veilige’ plekken aan waar we zeker geen nestjes konden verstoren.
Het slechte weer was duidelijk geen goed nieuws voor onze boomvalkmissie. Nog steeds hadden we geen enkele boomvalk gespot. Als het te koud en te nat is vliegen deze roofvogels liever niet.
We vatten toch post aan de vijver om de zwaluwen in beeld te brengen. We zagen ze in alle maten en soorten: boerenzwaluwen, oeverzwaluwen, gierzwaluwen en huiszwaluwen samen op jacht. Ze vlogen laag over het water, want door het koude en wisselvallige weer bleven ook de insecten zoals haften (eendagsvliegen) laag bij het wateroppervlak. Eigenlijk was ook dit weer een geluk bij een ongeluk. Naast boomvalken stonden ook zwaluwen op ons to-dolijstje. Bovendien hadden we ook nog beelden nodig van dieren in de regen. Ondanks het wegblijven van de boomvalken en onze kletsnatte kleren was onze eerste dag toch geslaagd.
Geduld wordt altijd beloond
De dag erop keerden we rond 10 uur terug naar de vijver. Het was intussen opgeklaard en naarmate de temperatuur steeg, zagen we steeds meer insecten. Onze hoop op jagende boomvalken werd groter met de minuut. Toch waren het vooral eerst zwaluwen die boven de vijver actief waren. Uren hebben we zitten kijken naar hoe ze snel en wendbaar, met onverwachte bochten en wendingen, van de ene naar de andere kant vlogen. In de verte zagen we wel een boomvalk op een tak zitten. Hij zat nog te ver om te filmen, maar we hielden hem goed in het oog. En jawel, niet veel later zaten er drie. Wat later waren ze al met vijf. Na een tijdje vloog een van de boomvalken over het wateroppervlak en het gevolg was spectaculair: alle zwaluwen stoven weg! Boomvalken lusten namelijk ook wel eens een kleiner vogeltje, maar deze keer hadden ze geen aandacht voor de zwaluwen. Wat volgde was een prachtig schouwspel. In een groep van vijf vlogen de boomvalken laag en kris kras over de vijver. Al vliegend hapten ze haften en andere insecten uit de lucht. Dit was het moment waar we zo lang op hadden gewacht! Zo snel als het begon, was het ook weer voorbij, maar de beelden staan erop. Het resultaat zie je binnenkort trouwens ook in Iedereen beroemd.
