Europese vogelkers, een feest voor mens én dier
In tegenstelling tot zijn invasieve Amerikaanse neefje is de Europese vogelkers een graag geziene boom in ons landschap. Vooral tijdens het voorjaar zijn de witte bloemtrossen een ware streling voor het oog én de neus. Maar, zoals zijn naam al zegt, zijn het vooral vogels die wel pap lusten van de vruchten in het najaar.
Fan van vocht en voedselrijke bodems
Middenin een loofbos zal je de Europese of gewone vogelkers (Prunus padus) niet zo snel opmerken, omdat deze boom slechts in kleine aantallen bij elkaar groeit. Dichter bij de lichtrijke bosrand, en zeker middenin de bloeiperiode, kan je er al moeilijker naast kijken. Met zijn vele overhangende, witte bloemtrossen is de vogelkers dan niet alleen op het zicht erg herkenbaar, maar ook dankzij het geurige aroma dat de bloemen verspreiden.
Je vindt deze winterharde boom – die meestal in struikvorm groeit – vooral in de natte valleien van de Leemstreek, want hij houdt van vochtige, vruchtbare zand- en leembodems langs beken en bossen. Maar ook in de duinen kan weleens een spontane populatie Europese vogelkers voet aan de grond krijgen.
Aanschuiven voor het buffet
Voor insecten vormt de nectar van de vogelkersbloesems een waar feestmaal, maar er valt nog meer te smullen aan deze boom. Aan de bladsteel zitten namelijk twee honingklieren, die een lekkernij uitscheiden waar bijen, mieren en kevers verzot op zijn. De glanzende, donkerblauwe tot zwarte bessen die in het najaar aan de takken en twijgen verschijnen, zijn dan weer een favoriet kostje voor veel vogels – vandaar de naam ‘vogelkers’.
Voor mensen zijn ze wat lastiger verteerbaar, al kan je er wel lekkere wijn, gelei en siroop van maken. Ook de bloesems zijn geschikt voor thee, siroop of limonade, maar overdrijf niet met de hoeveelheid: ze bevatten blauwzuur-glycosiden, wat de bloemen bij een zekere dosis licht giftig maakt. Drie handjes vol voor een liter water, een kilo suiker en 50 gram citroenzuur is al ruim voldoende om siroop te maken!
Verschil met de Amerikaanse vogelkers
Terwijl de Amerikaanse vogelkers – ook wel bospest genoemd – een invasieve exoot is, is de Europese vogelkers echt een boom van bij ons.
- De Europese vogelkers groeit vaak als een (meerstammige) struik en haalt niet meer dan 15 meter, terwijl de Amerikaanse variant wel 20 meter hoog kan worden.
- De bladeren van de Europese vogelkers zijn dof in plaats van glanzend en leerachtig zoals bij de Amerikaanse vogelkers.
- De Europese vogelkers bloeit wat vroeger (april-mei) dan de Amerikaanse vogelkers (mei-juni), en ook de vruchten zijn wat eerder rijp (juli-augustus) dan bij zijn trans-Atlantische tegenhanger (augustus-september).
Herken de Europese vogelkers
Hoogte: 8 tot 15 meter
Blad: ovaal tot omgekeerd eirond, donkergroen blad (6-12 cm) met veervormige nerven en een onregelmatig en fijn gezaagde bladrand.
Bloem: tweeslachtige, sterk geurende witte bloemen, die in hangende trossen groeien en in april-mei tot bloei komen
Vrucht: bolvormige, besachtige steenvrucht (7-9 mm) met een glanzende, blauwzwarte kleur en een bittere smaak
Schors: gladde, grijsbruine schors op de stam en de takken, met groene, jonge twijgen
Creëer je eigen bos met subsidies van de Vlaamse overheid
Heb jij een stuk grond en jeuken je vingers om het om te vormen tot een soortenrijk bos? Check op www.bosteller.be hoe je dat aanpakt, welke bomen geschikt zijn voor jouw stuk grond en hoe je subsidies kan aanvragen voor jouw eigen stukje topnatuur.
Naar de bosteller
