Florachallenge #4: Bedenk een plan om waterzuinig te tuinieren
Zuinig omspringen met water is belangrijk in een dichtbevolkt en dichtbebouwd land als België. Hoe verminder jij je waterverbruik binnenshuis? En buitenshuis? Regenwater opvangen is alvast een makkelijke manier om minder water te verspillen. Benieuwd naar nog meer slimme trucjes en oplossingen? Ontdek 6 tips om je waterverbruik in de tuin zo laag mogelijk te houden en bedenk er een zuinig waterplan mee voor jouw tuin, balkon of terras en de planten die er leven. Zo komen jij en je planten zonder problemen de droge zomers door!
Jouw opdracht
- Spring zuinig om met leidingwater aan de hand van onderstaande tips. Kies de tip die bij jouw tuinsituatie passen en ga ermee aan de slag. Plaats bijvoorbeeld een regenton of plant inheemse, droogtebestendige planten.
- Deze opdracht is geslaagd wanneer je minstens één van onderstaande tips ter harte hebt genomen en het waterverbruik in je tuin hebt doen dalen.
6 tips om waterzuinig te tuinieren
We krijgen steeds vaker te maken met droge zomers. Dan lopen niet enkel wij, mensen, te puffen en te blazen van de hitte, maar ook de flora in je tuin, op je terras of je balkon zien af. Wat doe jij als je uitgedroogd bent? Water drinken uiteraard! Bloemen en planten kunnen ook wel zo’n slokje water gebruiken, maar liefst geen leidingwater. Hoe kan je waterzuinig tuinieren? Lees hier hoe jij je waterverbruik kan beperken dankzij een aantal eenvoudige tips.
1. Een regenwaterput
Een regenwaterput is een investering die meer dan de moeite waard is. Het durft in België wel eens goed regenen en met zo’n ondergronds waterbassin gaat dat regenwater niet verloren. Een regenwaterput is ecologisch want het tast de grondwaterreserves niet aan. Zo heb jij zelfs tijdens langere, droge periodes een watervoorraad om je planten en bloemen water te geven. Maar een regenwaterput kan ook binnenshuis een voordelige en milieuvriendelijke oplossing zijn voor het doorspoelen van het toilet, poetsen, het wassen van je kleren… Bovendien geven veel gemeenten een subsidie voor het plaatsen van een regenwaterinstallatie.
2. Een regenton
Een regenwaterput is natuurlijk niet voor iedereen een oplossing. Heb je geen tuin, maar wel een terras of balkon en wil je ook daar graag waardevol regenwater opvangen? Dan kan je overwegen om een regenton te plaatsen. 100 of 1000 liter? Kies zelf een formaat dat bij de omvang van je plantenbestand en je terras of balkon past. Wanneer het volop zomert en de regenbuien uitblijven, kan jij zonder zorgen je planten trakteren op een scheut water.
Goed om weten: je kan een regenton ook (deels) ingraven in de tuin. Handig als je (nog) niet definitief wil kiezen voor een ingebouwde regenwaterput.
TIP
Een regenton hoeft heus niet zo’n duffe, groene bak te zijn. Regentonnen vind je tegenwoordig in allerlei leuke designs die je tuin, balkon of terras extra schwung geven. Je kan rondom je regenton ook verschillende bloemen en planten zaaien om het waterbassin in te kleden. Het oog wil ook wat! Bovendien bewijs je er verschillende insecten een dienst mee en vergroot je de biodiversiteit in je tuin nog meer. Topidee!
3. minder maaien
Regenwater opvangen in een ton of put is één ding. Al het regenwater dat vanuit de hemel rechtstreeks de bodem intrekt, wil je ook zo goed mogelijk benutten, toch? Daarom kunnen we niet vaak genoeg zeggen: lang gras is goed! De bodem onder het gras is zo beter beschermd tegen de zon en de hitte, waardoor de kans op uitdroging kleiner is. Als het op gras maaien aankomt, mag je gerust een beetje lui zijn en je gazon een lang coronakapsel aanmeten, zeker in warme periodes. Meer info vind je op maaimeiniet.be.
TIP
Lijkt lang gras onhandelbaar of overwoekert het andere planten, je terras of een pad door je tuin? Maai dan enkel de borders en laat het centraal gelegen deel van je gazon langer staan. Alle beetjes helpen.
4. Inheemse, droogtebestendige planten:
Door de droogte treft de overheid steeds vaker maatregelen zoals een sproeiverbod om het waterverbruik te doen dalen. Als je niet sproeit, dreigen sommige dorstige planten te verdorren en af te sterven. Wat dan gedaan? Kies liever voor droogtebestendige planten. Ze hebben minder water nodig en overleven een droge zomer dus bijzonder goed.
- Fleur je tuin of terras op met sterrenlook. De honderden stervormige, paarse bloemetjes zijn bijzonder sierlijk. Plant deze bloem in de grond, in een bloempot of een balkonbak en geniet lang van dit bolgewas. Sterrenlook verkiest een zonnige standplaats.
- De pinksterbloem bloeit in april en mei met paarse, roze of violetblauwe bloemen. Deze plant kan veel zonlicht verdragen en trekt veel insecten zoals vlinders, bijen en zweefvliegjes aan. Een echte biodiversiteitbooster voor je tuin of terras!
- De beemdooievaarsbek is een plant met helder blauwe of paarse bloemen en heeft geen moeite met droge bodems. Deze populaire tuinplant groeit bijzonder makkelijk, ook in plantenbakken. Het is bovendien een echte zonneklopper, maar verdraagt ook plaatsen met lichte schaduw.
5. Mulchen:
Muulsjen, mulgen, mulsjen…? Oké, spreek het gerust uit op je eigen manier, want in principe is ‘mulchen’ gewoon een fraaier woord voor ‘je bodem bedekken met organisch materiaal’. Waarom je dat zou doen? Om uitdroging tegen te gaan. Een bodem wordt blootgesteld aan verschillende weersomstandigheden waaronder ook zon en wind. Wanneer de bodem onbedekt blijft, droogt die veel makkelijker uit. Een mulchlaag helpt zoveel mogelijk neerslag op te vangen en het water in de bodem beter vast te houden. Wat is mulch dan precies? Het kan vanalles zijn: compost, afgereden gras, kiezel, boomschors, lava, gehakseld materiaal, stro, bladeren,… Een laag van deze natuurlijke materialen voorkomt trouwens ook dat er onkruid kan groeien. Win-win!
6. Schoffelen
Schoffelen is een effectieve techniek om als tuinier je waterverbruik te doen dalen. Wanneer je de grond schoffelt, maak je de bovenste laag grond namelijk los. Door die ‘korst’ om te spitten, voorkom je niet alleen onkruid, maar maak je de bodem ook beter waterdoorlaatbaar. Regenwater kan zo doordringen tot in de diepere lagen van de bodem, waar het vocht langer vastgehouden wordt. Dat is natuurlijk beter voor je bloemen en planten, maar ook voor jou. Op deze manier kan jij af en toe een rondje planten gieten skippen.
Do’s en don’ts om je waterverbruik in de tuin te verlagen
Do’s
- Gebruik een gieter om je bloemen en planten gedoseerd water te geven. Zo kan je je waterverbruik beter in de gaten houden.
- Plant indien mogelijk een haag of extra bomen om te zorgen voor meer schaduw. Op die manier verdampt er minder water uit de bodem.
- Het is beter om één keer per week langdurig water te geven dan elke dag een kleine hoeveelheid.
- Gebruik in je bloempotten potaarde die het water goed vasthoudt. Kies voor een milieuvriendelijke potgrond zonder turf en ga voor één op basis van kokosvezels (het ecologisch alternatief voor turf). De kokosvezels houden meer vocht vast én houden de potgrond kiem -en schimmelvrij!
Don'ts
- Geef bloemen en planten geen water overdag. De kans op verdamping (en verbranding van blaadjes) is dan, door de hoge temperaturen en de felle zon, het grootst. Geef je planten liever ’s ochtendsvroeg of ’s avondslaat water.
- Kies voor de planten en bloemen op je terras of balkon geen donkerkleurige bloempotten. Donkere kleuren houden de warmte beter vast en warmen de potaarde op waardoor het water dat erin zit sneller verdampt.
- Besproei je gazon niet met water. Een plek verdord gras herstelt na een stevige regenbui meestal vanzelf weer. Wil je toch wat extra water geven? Sproei dan met regenwater dat je zelf opvangt en doe het op de koelste momenten van de dag: ‘s ochtendsvroeg of ‘s avondslaat.