Florachallenge #5: Zoek 3 muurplantjes en inspecteer ze met je DIY vergrootglas

BNP Paribas Fortis daagt je uit! Heb je nog wat lege muren op overschot? Staar je niet blind op deze kale muren en doe er iets creatiefs mee! Wat dacht je van een groene muur? Een muur vol plantjes waar je niet enkel zelf wel bij vaart, maar ook de natuur een enorme boost mee geeft. Een verticale tuin is naast bijzonder hip namelijk ook dé manier om de biodiversiteit van je tuin, balkon of terras te vergroten. Challenge jezelf om meer te ontdekken over  muurplanten en ontdek een origineel voorbeeld van een groene muur om zelf mee aan de slag te gaan. Wil je de muurbloempjes en insecten daarna van dichterbij bekijken? Geen probleem, we’ve got you covered! Scroll zeker door naar de DIY met stappenplan voor je zelfgemaakt vergrootglas.

Jouw opdracht

• Muurplantjes! Wedden dat ze bij jou in de buurt ook onopvallend staan te blinken? Zoek 3 muurplantjes in je omgeving – van je tuin tot in het centrum van de stad. Ontdek tips en tricks om zelf een groene verticale muurtuin in te richten.
• De opdracht is geslaagd wanneer je 3 muurplantjes hebt gevonden en ze tot in het kleinste detail hebt bekeken met je zelfgemaakt vergrootglas. 

Muurplanten: nieuw is niet altijd beter

Hoewel wij mensen vaak de laatste, nieuwste en meest recente versie van een product verkiezen, is nieuw niet altijd beter. Muurplanten delen deze mening. Ze verkiezen oude muren boven ‘nieuwere’ muren om zich te vestigen. Dit omdat de meeste ‘nieuwe’ muren vaak te egaal of te droog zijn. De zuurgraad van  hedendaags metselwerk is niet ideaal voor muurplanten. Oudere muren daarentegen bestaan uit materialen – zoals natuursteen en oude mortel – die makkelijker verweren en water doorlaten dan huidige bakstenen en cement.

Wat heb je nodig om op natuurlijke wijze van een kale muur naar een groene wand vol muurplanten te gaan? Geduld. Véél geduld. Dat het veel tijd vraagt, kan net het argument zijn om er zelf op tijd aan te beginnen met de installatie van een verticale tuin. Maar wat zijn nu voorbeelden van veelvoorkomende muurplantjes die je zomaar eens in je omgeving zou kunnen zien:  

1. Muurvaren: zoals de naam al doet vermoeden groeit deze varen uit de streepvarenfamilie voornamelijk op muren. Deze muurplant verkiest een kalkhoudend oppervlak en kan op droge plaatsen in de volle zon staan. Je vindt de muurvaren ook terug in de stad op allerlei oude gebouwen zoals kerken of kerkhofmuurtjes.
2. Muurbloem: De muurbloem is een vaste plant uit de kruisbloemenfamilie. Ook deze plant voelt zich voornamelijk thuis op oude muren van kerken, ruïnes, forten en stadswallen. Net zoals de muurvaren houdt deze bloem van een kalkoppervlak. Deze muurplant groeit bij voorkeur op zonnige, stikstofrijke plaatsen.
3. Muurleeuwenbek: Deze muurplant, uit de weegbreefamilie, is naast de muurvaren één van de meest algemene muurplanten. De muurleeuwenbek verkiest muren gemetst met kalkrijk mortel en kan al op weinig verweerde muren kiemen. Ook deze muurplant kom je vaak tegen in steden.
4. Gele helmbloem: De gele helmbloem – uit de papaverfamilie – is een echte stadsplant en groeit in scheuren of barsten van oude, vochtige muren. Vaak zie je deze muurplant in het gezelschap van de muurvaren en de muurleeuwenbek. De gele helmbloem houdt van een kalkrijk oppervlak en geeft de voorkeur aan een plaats in de halfschaduw.

Deze muurplanten groeien vaak natuurlijk op oude, verweerde muren. Dit natuurlijk proces vraagt tijd en geduld. Eerst moeten in de egale muur barsten en scheuren ontstaan waar dan zand en stof door wind en water terechtkomen. Het is op deze voedingsbodem dat de eerste plantaardige organismen zich inplanten in de vorm van korstmossen en wieren. Wanneer deze organismen afsterven zijn ze extra organisch materiaal. Dat extra organisch materiaal kan nog meer stof opvangen en zo een bodemlaagje doen ontstaan. Mossen settelen zich langzaamaan op dit bodemlaagje en houden vocht en bodemdeeltjes vast. Uiteindelijk zal humus zich meer en meer ophopen en de kiembodem vormen voor muurplanten. Tussen de barsten of scheuren van muren kan je deze muurvegetaties dus terugvinden. Muurplanten zijn verder ook enorm flexibel en weten zich aan te passen aan schommelende weersomstandigheden.  

Op een natuurlijke manier wachten op een muur vol authentieke muurplanten – om zo de biodiversiteit te verhogen – kan dus even duren. Wil je niet zo lang wachten?  Je kan de natuur een handje helpen uiteraard. ‘Hoe doe ik dat dan? Wel, met zo’n groene muur!

Verticaal tuinieren

Soms is nieuw wel beter. Vanuit het opzicht van de natuurlijk muurplanten niet. Deze planten verkiezen een oude muur om zich te vestigen. Vanuit je eigen ‘hoe-zorg-ik-sneller-voor-biodiversiteit’-opzicht is een nieuwe, groene muur een uitstekende optie. Met een verticale tuin ziet je balkon, tuin of terras er nooit meer hetzelfde uit!

Voor ieder voordeel…vinden we nog een voordeel!

Zoek ‘green wall’ op, op het internet en je krijgt een resem aan indrukwekkende en esthetische designs. Begint jou natuurhart sneller te slaan en kriebelt het om ook zo’n hippe toevoeging aan je huis te doen? Voor je eraan begint, geven we je graag nog enkele voordelen van zo’n groene muur.

De voordelen:

1. Geen tuin? Geen plaats om bloembakken of -potten op je terras of balkon te plaatsen? Geen probleem! Een groene muur is de oplossing voor mensen die niet veel ruimte hebben, maar wel graag in een groene omgeving willen vertoeven. Een onbenutte muur of wand kan met het principe van een verticale tuin een prachtig groen resultaat opleveren. Bye bye saaie muur, hello ‘green wall’!
2. Een groene muur werkt isolerend. De warmte blijft beter binnen, en dat maakt jou en je energierekening heel gelukkig. Aan de andere kant houdt het je huis ook koel (en cool). De groene muur zorgt voor schaduw op je huis of appartement en zorgt zo voor een frisse omgeving bij de meest zomerse temperaturen.
3. Een groene muur beschermt je gevel tegen de regen. De eigenlijke muur van je huis of appartement blijft beschut.
4. Een groene muur is meer dan een toevoeging aan jouw huis. Het is een volledig nieuwe thuis voor vlinders, bijen, vogels en tal van andere insecten. Deze dieren kunnen er voedsel vinden en naar hartenlust de verschillende planten bestuiven. 
5. Naast een bron van eten voor verschillende diertjes, kan een groene muur ook een manier zijn om je eigen eetbare planten en kruiden te kweken zoals aardbeien, tijm, bieslook, salade, …

Een groene muur in 3 stappen met 3 materialen

Om een groene muur te beginnen, heb je slechts 3 materialen nodig (exclusief planten). Er bestaan verschillende manieren om verticaal te tuinieren, maar vaak gebeurt dit aan de hand van een paneelconstructie. 

Wat heb je precies allemaal nodig?

• Een frame: dit kan frame kan een houten frame zijn, maar het kan ook uit metaal opgebouwd zijn. 
• PVC-plaat: dit is een plastic plaat die je muur zal beschermen tegen vocht. 
• Polyamide vilt plantentas

Zo begin je eraan:

1. Bevestig het frame op ongeveer 15 cm afstand van de muur. Zo ontstaat er een laag lucht die bijdraagt aan de isolatie en geluiddemping. Je kan je frame ook los in de ruimte plaatsen.
2. Plaats achter het metalen frame een PVC-plaat van dezelfde grootte met een dikte van 1 cm. De PVC-plaat zal je muur beschermen tegen vocht en zorgt voor extra stevigheid.
3. Niet op de PVC-plaat de vilten plantentas. De plantentas bestaat uit verschillende compartimenten en in iedere compartiment kan je dan iets totaal anders planten. Het voordeel aan zo’n plantentas is dat je enkel wat aarde en je plantje zelf in zo’n compartiment moet vullen. Vilt is een goed materiaal voor de planten. De wortels van de planten groeien hier verder op en vilt zal ervoor zorgen dat de planten niet rotten 

Dit is 1, eenvoudige manier om met verticaal tuinieren aan de slag te gaan, maar er zijn nog veel meer designs en mogelijkheden om een groene muur te integreren in je leefomgeving.

Dat moet je even van dichtbij zien: een DIY vergrootglas!

Wil je al die mooie muurplantjes van dichterbij inspecteren en eens kijken of er ook insecten aanwezig zijn? Leer hier hoe je zelf een vergrootglas kan maken! Het is ook de ideale activiteit om samen met kinderen te doen. Je koppelt op een leuke manier het creatieve aan het groene. Zelf een vergrootglas maken zonder dure materialen – zoals een lens – te moeten kopen, is echt niet moeilijk!

Wat heb je nodig?

• Een stift
• Een plastic fles
• Een schaar
• Water
• Het deksel van een potje zoals een confituur– of chocopot

Zo ga je te werk:

1. Ga op zoek naar een egale plaats op je plastic fles zonder tekst.
2. Teken met je stift, aan de hand van het deksel van je potje, een cirkel op de fles
3. Teken een klein handvat aan de onderkant van je cirkel
4. Knip voorzichtig de cirkel en het handvat uit de fles (bij deze stap kunnen jonge kinderen wat extra hulp gebruiken)
5. Houd het handvat vast en vul de cirkel - die je net hebt uitgeknipt - met water om een vergrootlens te creëren
6. Zoek dingen die je wil inspecteren en ga ervoor! Pas wel op dat je het water niet morst :-)

Gerelateerde artikels