Mijn huis is een noot
Noten zijn interessant materiaal voor echte speurneuzen. Tal van bosdieren zijn er dol op, als hapje of - straffer - als woonplaats! Benieuwd over welke bosbewoners we het hier hebben? Maak kennis met drie diersoorten die van een simpele noot hun thuis maken.
1. Eikelboorder
(Curculio Glandium)
De eikelboorder behoort tot de snuitkevers, een superfamilie van kleine kevers. Met 4 tot 7 mm lengte valt deze soort niet snel op in het bos. Vind je hem toch? Kijk dan eens van dichtbij: de eikelboorder heeft bolle oogjes en een superlange, gekke snuit. Die komt van pas als mini-boormachine want deze kever heeft ook een onstilbare goesting in ... eikels.
De eikelboorder gebruikt zijn favoriete noot op twee manieren: als kraamkliniek én als transportmiddel. De vrouwtjes hebben een langere snuit dan de mannetjes. Da’s handig want zo kan mevrouw eikelboorder een gaatje boren in nog groene eikels aan de boom. Waarom ze dat doet? Om haar eitjes in te leggen. De uitgekomen larven zitten er hoog en droog, én kunnen ongestoord smullen van de binnenkant van de noot. In de herfst valt de bruine eikel met een rotvaart naar beneden. Deze supersnelle reiscapsule brengt de larven in sneltempo naar hun volgende bestemming brengt: de strooisellaag. Van daaruit kruipen ze 25 cm diep onder de grond om te verpoppen tijdens de koude wintermaanden. De volgende zomer graven de volgroeide kevers zich weer uit. En de holle eikel? Die is achtergebleven in het bos, maar heeft vast al nieuwe bewoners …
2. Eikelmier
(Temnothorax)
Hoe krijg je een volledige mierenkolonie in een uitgeholde noot? Deze minuscule mieren maken dankbaar gebruik van het werk van hun voorganger: de eikelboorder. Met z’n allen - ja, de volledige kolonie! - kruipen eikelmieren in één uitgeholde eikel. Ze zijn zo enorm klein dat ze met wel tweehonderd mieren in één eikel kunnen wonen. Als dat niet gezellig is!
Wist je dat je eikelmieren als huisdieren kan houden? Wie anders dan insectenfanaat Lieven Scheire heeft een kolonie van deze schattige miertjes op zijn bureau staan.
3. Hazelnootboorder
(Curculio nucum)
De hazelnootboorder is een verre neef van de eikelboorder. Hij behoort ook tot de familie van de snuitkevers. Je kan vast wel raden wat zijn favoriete noot is … Inderdaad, de hazelnoot. Wanneer de noot nog groen en de vruchtwand nog zacht is, slaat de hazelnootboorder toe. Van mei tot juli legt het vrouwtje haar eitjes, telkens eentje per hazelnoot. De larven ontwikkelen zich in de hazelnoot en laten er amper iets van over: ze smullen de volledige binnenkant op. Uiteindelijk boren ze zich een weg naar buiten door de ondertussen verharde schil. Pas in de bodem verpoppen de larven. Een volgroeide hazelnootboorder meet nog geen 10 millimeter, is bruin van kleur en heeft een typisch bol lichaam met een dunne, bruine snuit.
