Opgekrulde pissebed
Propere beestjes, die pissebedden!
Pissebedden komen zo ongeveer overal in onze streken voor. Hoewel ze niet altijd gewaardeerd worden, zijn ze wel volstrekt onschadelijk – en vooral enorm nuttig voor de natuur.
In de volksmond noemen we ze weleens ‘keldervarkens’, maar natuurlijk hebben ze – zoals je waarschijnlijk zelf al had uitgedokterd – in de verste verten geen verwantschap met echte varkens. Pissebedden zijn eigenlijk schaaldieren. Jep, net als krabben en kreeften dus! Wat hen zo bijzonder maakt, is dat ze als enige leden van die familie niet in het water, maar op de bodem leven. Ze zijn vooral tuk op de vochtige omgeving van kelders en tuinen, en je vindt ze zowat overal ter wereld, behalve in heel droge regio’s en in de poolgebieden. Een vochtig klimaat is levensnoodzakelijk voor deze kleine diertjes, omdat ze voor hun ademhaling afhankelijk zijn van organen die 'pseudotrachea' genoemd worden – een soort van kleine longetjes op hun buik, gevuld met water, die vocht uit de lucht opnemen. Dit ademhalingssysteem is het gevolg van hun evolutie: de voorouders van de pissebed waren namelijk waterdieren, die zich gaandeweg hebben aangepast aan het landklimaat. De eitjes worden bewaard in een vochtige buidel in de buik van mama pissebed, tot ze uitkomen.
Tref je pissebedden in je huis aan? Dat betekent dat het er donker en vochtig genoeg is voor hen om te overleven. Geen paniek, ze zijn volstrekt ongevaarlijk! Bovendien zijn het vegetariërs, dus zullen ze jou of je huisdieren niet aanvallen. Meer nog: pissebedden kunnen net heel nuttig zijn, omdat ze zich bezighouden met het opruimen van dood plantenmateriaal. Ze zijn dus onmisbaar in composterings- en afbraakprocessen in de natuur. Hun uitwerpselen dragen zelfs bij aan de natuurlijke bemesting van de bodem, dankzij de stikstof die ze bevatten. Bovendien staan ze op het menu van sommige spinnen, duizendpoten en kleine tuinvogels, zoals roodborstjes. Voelt een pissebed zich bedreigd, dan rolt hij zich op tot een balletje en laat hij z’n sterke schild zien aan zijn tegenstander. Ben je de pissebedden in en rond je huis toch liever kwijt dan rijk? Dan is het beter om de oorzaak van hun aanwezigheid, namelijk vocht en afval, weg te nemen. Stoort die kolonie pissebedden je niet, laat ze dan maar lekker hun gang gaan: je tuin zal je dankbaar zijn!
