Ga naar main content
Ketenisseschor
Ketenisseschor
Yves Adams

Wetlands zijn de nieren van onze natuur

Wetlands zijn belangrijke bondgenoten in de strijd tegen de klimaatopwarming. Natte natuur beschermt ons tegen overstromingen, waterschaarste en oververhitting. Daarnaast hebben wetlands nog een bijzondere kracht: als ‘de nieren van onze natuur’ slaan ze enorme hoeveelheden koolstof op. ​

Veen- en watergebonden natuurtypes zoals moerassen, oevers, schorren en slikken behoren allemaal tot de meest waardevolle gebieden in onze natuur: draslanden of wetlands. Dit soort natte natuur ligt op de grens tussen land en water en vormt een hotspot voor biodiversiteit. Wist je dat 40% van alle diersoorten wereldwijd afhankelijk zijn van wetlands? 

Groene CO2-buffers

Naast de immense wateropvangcapaciteit, die ons beschermt tegen overstromingen, en het verkoelende effect - hallo, groene airconditioning - spelen wetlands nog een belangrijke rol. Natte natuur is een natuurlijke opslagplaats van CO2. Wetlands bufferen grote voorraden koolstofdioxide door het in de bodem op te slaan in de vorm van organisch materiaal, o.a. plantmateriaal (wortelgroei), algen en organisch slib of bodembezinksel. Op de Nederlandse veenbodems liggen zo honderden megatonnen aan koolstof opgeslagen.

“Venen, schorren en slikken zijn kampioen in CO2-opname.”

Ja, maar … de natuur geeft zelf toch ook CO2 af aan de atmosfeer? Inderdaad. Planten of dieren die sterven stoten ook stoffen uit. We zeggen dat een ecoysysteem een climaxstadium heeft bereikt wanneer het evenveel CO2 uitstoot als dat het opneemt. Ligt de opname hoger dan de uitstoot, dan spreken we van netto biomassatoename (wat berekend wordt in CO2-eq). En daar maken wetlands het verschil. De biomassatoename in natuurgebieden varieert van 0 tot 15 ton CO2-eq. Raad eens welk natuurtype hoog scoort? Wetlands! Vooral venen, schorren en slikken zijn kampioen in CO2-opname.  ​

Gevuld wachtbekken in Lummen
Jeroen Mentens
Gevuld wachtbekken in Lummen

Natuurlijke waterfilters

Daarnaast hebben wetlands ook een zuiverend effect. Getijdennatuur zoals slikken en schorren filteren koolstof en fosfor. In ruil voegen ze zuurstof en silicium toe aan het water. Daarmee helpen ze de voedselketen en biodiversiteit van onze natuur herstellen. Een toename of tekort aan voedingsstoffen kan, zeker in stilstaand water, grote veranderingen teweeg brengen. Een teveel aan fosfor en/of stikstof kan leiden tot meer algenbloei, troebeler water en zuurstoftekort waardoor planten geen fotosynthese meer kunnen doen en dieren, van vissen tot kleine waterbeestjes, sterven. Te veel stikstof in het water zorgt ook voor dichtslibbende waterlopen en verzuring van het water en de bodem.

We noemen wetlands dus niet voor niets de nieren van onze natuur. Zonder (nieren) is een gezond leven niet mogelijk, en dat is niet anders in de natuur. Gezonde wetlands leveren een belangrijke bijdrage in de strijd tegen klimaatverandering. Het is dus aan ons om volop mee te ‘strijden’ voor Belgische wetlands in topconditie.

Poel in het Zwin met algenbloei
Yves Adams
Poel in het Zwin met algenbloei

Doe mee: Wetlands4Cities

Met Wetlands4Cities wil Natuurpunt 5 stedelijke wetlands in Vlaanderen realiseren en opwaarderen als hotspots voor biodiversiteit en als natuurlijke klimaatbuffers. Natuurpunt nodigt iedereen uit om deze wetlands en hun fauna en flora te (her)ontdekken en deel te nemen aan een nieuw burgerwetenschapsproject. Lees er alles over via onderstaande link.

Ik doe mee

Meer over


Gerelateerde artikels