Zwarte populier, een weduwe uit het verleden
De Europese zwarte populier (Populus nigra) is de meest bedreigde en zeldzame inheemse boomsoort in Vlaanderen. Hoe komt het dat bijna alle natuurlijke populaties verdwenen zijn?
In natuurlijke omstandigheden groeien zwarte populierenbossen in ooibossen, dat zijn bosrijke gebieden langs rivieren (Ijzer, Schelde, Dijle en Maas) die geregeld overstromen. Helaas verdwenen de natuurlijke populaties één voor één, onder andere door massale bosontginning in de Middeleeuwen en later ook door infrastructuurwerken en scheepvaart.
Het enige wat overblijft zijn nog een paar individuele, oude exemplaren die eenzaam en alleen in het landschap staan. De zwarte weduwen uit een ver verleden.
Dankzij zijn sterke groeikracht en het hoge nutriëntengehalte van het strooisel is de zwarte populieren, samen met andere populieren, een grote meerwaarde voor de ontwikkeling van bos(bodems).
Het zware, dode hout van populierbomen vormt ook de ideale schuilplaats voor enkele beschermde soorten waaronder de wielewaal, kleine bonte specht en vermiljoenkever. Hoe zeldzaam ook, de zwarte populier maakt zich zeer nuttig. Om de soort te redden werd een herintroductieprogramma opgezet door het inbo.
Waar kan je de zwarte populier zien?
De meeste relicten vind je terug in de Maasvallei. Dankzij het herstel van de Grensmaas krijgt de zwarte populier er opnieuw een kans om zich spontaan te ontwikkelen. De zwarte populier kom je nu meestal als knotboom tegen. Zo is dat het geval op de rivierflanken van de Maas en ook op perceelsgrenzen in de Vlaamse Ardennen.
Populaire populieren
De zwarte populier kent ook veel concurrentie. Onder andere van de Canadese populier (Populus x canadensis). In 1750 werd in Frankrijk de Amerikaanse zwarte populier (Populus deltoides) geïmporteerd. Uit de natuurlijke kruising ontstonden de eerste Canadese populieren, een soort die nu veel populairder is in Vlaanderen. De reden daarvoor is simpel: de Canadese blijkt beter bestand tegen ziekten en groeit beter. Zo wordt een Canadapopulier zelden aangetast door galvormende bladluizen. Fysiek lijken beide populieren sterk op elkaar, maar je kan ze van elkaar onderscheiden door naar de bladeren te kijken: de zwarte populier heeft ruitvormige bladeren zonder klieren aan de bladvoet terwijl de bladeren van de Canadapopulier eerder driehoekig zijn met één of twee klieren aan de bladvoet.
Herken de zwarte populier
Hoogte: 30 meter hoog
Blad: afwisselend geplaatst, ruitvormig, donkergroen, 5–8 cm lang en 6–8 cm breed met getande bladrand
Bloeiwijze: tweehuizig (afzonderlijk mannelijke en vrouwelijke bomen), hangende katjes (10 cm)
Vrucht: kleine zaadjes (met donzige pluis) die verspreid worden via de wind
Schors: hoe ouder, hoe robuuster met diepe groeven, veel knobbels en vergroeiingen
Creëer je eigen bos met subsidies van de Vlaamse Overheid
Heb jij een stuk grond en jeuken je vingers om het om te vormen tot een soortenrijk bos? Check op www.bosteller.be hoe je dat aanpakt, welke bomen geschikt zijn voor jouw stuk grond en hoe je subsidies kan aanvragen voor jouw eigen stukje topnatuur.
Naar de bosteller
